Diş İltihabı Nedir? Belirtileri, Sebepleri ve Tedavi Yöntemleri
Ağız ve diş sağlığı, genel sağlık açısından son derece önemli bir yer tutar. Bu alanda en sık karşılaşılan sorunlardan biri ise “diş iltihabı” dır. Dişin kendisinde ya da çevresindeki dokularda oluşabilen bu enfeksiyon, erken müdahale edilmediğinde ciddi ağrılara, diş kayıplarına ve hatta sistemik sağlık problemlerine yol açabilir.
Diş İltihabı Nedir?
Diş iltihabı, dişin pulpa (sinir ve damar içeren iç kısmı), kök uçları veya çevresindeki yumuşak dokuların enfekte olmasıyla ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Bakteriler genellikle çürükler ya da dişe gelen travmalar aracılığıyla iç yapıya ulaşarak burada bir enfeksiyon oluşturur. Bu durum halk arasında sıklıkla diş apsesi olarak da adlandırılır.
Diş İltihabının Türleri
Diş iltihapları genellikle iki ana gruba ayrılır:
Diş kökü iltihabı (Periapikal apse): Bu tür iltihap, dişin iç yapısında yani sinir ve damarların bulunduğu pulpada başlar. Tedavi edilmediğinde kök ucuna kadar ilerleyerek kemiğe yayılabilir.
Diş eti iltihabı (Gingivit): Dişleri çevreleyen yumuşak dokularda yani diş etlerinde meydana gelen enfeksiyondur. İlerlemiş hali periodontitis olarak adlandırılır ve diş kaybına neden olabilir.
Diş İltihabının Belirtileri
Diş iltihabının belirtileri, iltihabın türüne ve ilerleme düzeyine göre değişebilir. En sık görülen semptomlar şunlardır:
Şiddetli ve zonklayıcı diş ağrısı
Diş etlerinde kızarıklık ve şişlik
Ağızda kötü tat ve koku
Çiğneme sırasında hassasiyet
Yüzün ilgili tarafında şişlik
Ateş ve halsizlik (ilerlemiş vakalarda)
Dişin sallanması veya yer değiştirmesi (özellikle diş eti iltihabında)
Diş İltihabının Nedenleri
Diş iltihabının oluşmasında rol oynayan başlıca faktörler şunlardır:
İhmal edilen diş çürükleri: Tedavi edilmemiş çürükler zamanla derinleşerek pulpayı etkileyebilir.
Diş travmaları: Darbe sonucu çatlak veya kırık oluşan dişlerde bakterilerin iç yapıya ulaşması kolaylaşır.
Yetersiz ağız bakımı: Plak ve tartar birikimi, hem diş hem de diş eti iltihabına zemin hazırlar.
Sigara kullanımı: Diş etlerinin yapısını bozarak enfeksiyona açık hale getirir.
Hormonal değişiklikler: Özellikle hamilelik ve ergenlik dönemlerinde diş etleri hassaslaşabilir.
Bağışıklık sistemi sorunları: Vücudun enfeksiyonla savaşma gücünün düşmesi, iltihabın ilerlemesini kolaylaştırır.
Diş İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Diş iltihabında tedavi yaklaşımı, enfeksiyonun şiddetine ve türüne göre belirlenir. Uygulanan başlıca yöntemler:
Kanal tedavisi: Diş kökü iltihaplarında en yaygın yöntemdir. İltihaplı pulpa temizlenir, kanal dezenfekte edilir ve doldurulur.
Antibiyotik kullanımı: Sistemik yayılım riski olan ya da şiddetli enfeksiyonlarda destekleyici olarak reçete edilebilir.
Diş çekimi: Dişin kurtarılamayacak durumda olduğu vakalarda tercih edilir.
Profesyonel temizlik: Diş eti iltihaplarında plak ve tartar temizliği yapılır.
Ağız bakım önerileri: Diş fırçalama, diş ipi ve antiseptik gargaralarla ağız hijyeni sağlanır.
Diş İltihabını Önlemek İçin Ne Yapmalı?
Günde en az iki kez diş fırçalamak
Düzenli diş ipi kullanımı
Yılda en az iki kez diş hekimi kontrolüne gitmek
Şekerli ve asitli gıdalardan uzak durmak
Sigarayı bırakmak
Bol su içerek tükürük akışını desteklemek
Sonuç
Diş iltihabı, hem ağrılı hem de tedavi edilmediğinde tehlikeli sonuçlar doğurabilecek bir enfeksiyon türüdür. Ancak erken teşhis ve uygun müdahale ile başarıyla tedavi edilebilir. Ağız ve diş sağlığına gereken özen gösterildiğinde, bu tür sorunlar büyük ölçüde önlenebilir. Unutmayın; ağız sağlığı, genel sağlığın aynasıdır.
